XIX seria: WIOSNA 2005 r.
|
WYKŁADY Z FIZYKI XIX seria: WIOSNA 2005 r. |
|
|
Uprzejmie zawiadamiamy, że w tym semestrze wykłady z fizyki dla nauczycieli i uczniów szkół średnich, organizowane przez Instytut Fizyki PAN od roku 1991 i Szkołę Nauk Ścisłych (od 1993 r.), będą kontynuowane w następujących terminach: 7 marca 2005 FIZYKA DŹWIĘKU MUZYCZNEGO Na wykładzie omówione zostaną podstawowe cechy dźwięku - natężenie, częstotliwość, barwa. Podany zostanie związek tych wielkości fizycznych z opisem dźwięku stosowanym w muzyce. Przeprowadzona zostanie komputerowa analiza dźwięku oraz jego synteza. Całość ilustrowana będzie pokazami fizycznymi i muzycznymi. 21 marca 2005 FIZYK BADA BIAŁKA: ZWIJANIE I ROZCIĄGANIE BIAŁEK Proste teoretyczne modele białek pozwalają jakościowo oddać przebieg procesów, w których białka uczestniczą oraz porównać ze sobą zachowania dynamiczne wielu białek. Wykład skupi się na elastycznych właściwościach tytyny - gigantycznego białka występującego w mięśniach. 11 kwietnia 2005 PÓŁPRZEWODNIKOWE PRZEKŁADAŃCE -- JAK I PO CO JE ROBIĆ? Jeśli ładunki elektryczne uwięzić w bardzo cienkich (o grubości mierzonej w nanometrach) warstewkach zrobionych z półprzewodnika, to w pewnym sensie żyją one w świecie dwuwymiarowym. Fakt ten bardzo mocno zmienia zachowanie się tych ładunków -- ich natura kwantowa staje się łatwiejsza do zauważenia. Okazuje się, że różne powszechnie występujące w naszym codziennym życiu przyrządy (np. tranzystory czy diody laserowe) zrobione z takich warstewek mają wiele cech bardzo pożądanych z punktu widzenia użytkownika -- są lepsze niż ich trójwymiarowe odpowiedniki. W wykładzie powiemy, jakie to cechy oraz dlaczego pojawiają się właśnie, gdy nośniki ładunku mają "dwuwymiarowy charakter". Opiszemy również sposoby przygotowania takich elektronowych płaszczaków (oraz ich jedno- a nawet zerowymiarowych braci). Na koniec poczęstujemy modelem półprzewodnikowego przekładańca. 25 kwietnia 2005 TEMPERATURA -- ZADZIWIAJĄCY, PODSTAWOWY DLA ŻYCIA PARAMETR FIZYCZNY Fizycy potrafią zmieniać temperaturę o siedemnaście rzędów wielkości -- to bardzo dużo. Z drugiej strony termostat jakim jest organizm ludzki potrafi w miliardach egzemplarzy zapewnić bezpieczną stabilność temperatury mózgu w przedziale jednego stopnia Celsjusza, bez względu na warunki otoczenia np. w Arktyce i na Saharze. W czasie wykładu prezentowane będą pokazowe doświadczenia ilustrujące dramatyczny wpływ temperatury na właściwości fizyczne wybranych materiałów. 9 maja 2005 100 LAT TEORII WZGLĘDNOŚCI -- SKĄD WIEMY, ŻE EINSTEIN MIAŁ RACJĘ? W tym roku mija 100 lat od opublikowania przez Alberta Einsteina artykułu, w którym zawarł podstawy teorii względności. O czym mówi ta teoria? Jakie fascynujące i tajemnicze zjawiska opisuje? Czy lecąc z prędkością światła widzielibyśmy swoje odbicie w lusterku? Czy czas zawsze płynie tak samo? Co ma wspólnego teoria względności z nawigacją GPS? W czasie wykładu postaramy się odpowiedzieć na te i inne pytania. 23 maja 2005 ZWYKŁE I NIEZWYKŁE DOŚWIADCZENIA Z WAHADŁAMI -- REGULARNOŚĆ I CHAOS Wiele układów w przyrodzie zachowuje się chaotycznie, nieregularnie. Chociaż potrafimy opisać równaniami ich ruch -- nie potrafimy go przewidzieć. W pewnych warunkach tak właśnie zachowują się wahadła, choć wielu z nas uważa je za symbol regularności. Obserwując doświadczenia -- przypomnimy sobie prawa rządzące ruchem drgającym wahadła. Potem na kilku przykładach pokażemy, jak wygląda jego ruch chaotyczny. Postaramy się zrozumieć i zaobserwować najważniejsze cechy tego zjawiska, charakterystycznego nie tylko dla układów fizycznych, ale występującego także w meteorologii, biologii czy na giełdzie. Wykłady odbywają się w godzinach 17.00 - 18.30 w Audytorium Instytutu Fizyki PAN w Warszawie przy Al. Lotników 32/46. Poszczególne wykłady są niezależne od siebie. Ponieważ każda lekcja wymaga wcześniejszego umówienia się z prowadzącym, zamówienia sali i odpowiedniego ustalenia czasu pracy w laboratorium, dlatego należy zadzwonić na około dwa tygodnie przed planowanym terminem lekcji. Nauczyciel proszony jest także o dostarczenie listy uczniów dla każdej grupy uczniów biorącej udział w zwiedzaniu. Organizatorzy zastrzegają sobie prawo zmian tematów bądź wykładowców, jednakże same terminy wykładów należy traktować jako stałe - z pewnością nie zdarzy się tak, by w podanym terminie wykład się nie odbył. Do uczestnictwa w wykładach serdecznie zapraszamy zarówno uczniów zainteresowanych fizyką jak i ich nauczycieli.
|