WYKŁADY Z FIZYKI
XVIII seria: WIOSNA 2000 r.



 
Uprzejmie zawiadamiamy, że w tym semestrze wykłady z fizyki dla nauczycieli i uczniów szkół średnich, organizowane przez Instytut Fizyki PAN od roku 1991 i Szkołę Nauk Ścisłych (od 1993 r.), będą kontynuowane w następujących terminach:
  1. 6 marca 2000 r.
    dr Arkadiusz Orłowski (Instytut Fizyki PAN)
    FIZYKA W KRYPTOGRAFII
    Kryptografia jest stara jak świat, ale metody szyfrowania i sztuka łamania szyfrów stają się coraz doskonalsze. Powszechnie wiadomo, że kryptografia korzysta z najnowszych zdobyczy matematyki i informatyki. Również fizyka odgrywa coraz większą rolę w kryptografii współczesnej. Wykład odpowie na pytanie, dlaczego rozwój fizyki informacji i możliwość zbudowania komputera kwantowego stanowi zagrożenie dla popularnej obecnie formy kryptografii. Na wykładzie zostanie pokazana symulacja działania niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma. Wykład z pokazami komputerowymi.

  2. 20 marca 2000 r.
    dr Grzegorz Grabecki (Instytut Fizyki PAN)
    OD ŻELAZKA DO KWANTOWEGO EFEKTU HALLA - PRAWO OHMA W ŻYCIU CODZIENNYM I W FIZYCE WSPÓŁCZESNEJ
    Przedmiotem wykładu będzie zjawisko oporu elektrycznego. Sformułowane zostaną podstawowe prawa rządzące przepływem prądu w przewodnikach i działanie ich zostanie zilustrowane pokazami doświadczalnymi. Odpowiemy sobie, co sprawia, ze metale tak dobrze przewodzą prąd? Dlaczego elektrolity przewodzą prąd znacznie słabiej? Jak opór rożnych substancji zależy od temperatury, pola magnetycznego, ciśnienia itp.? Omówimy też kwantowe zjawisko Halla, które rzuciło nowe światło na zjawiska przewodzenia prądu i dostarczyło niezwykle dokładnego wzorca oporu elektrycznego.

  3. 3 kwietnia 2000 r.
    prof. dr hab. Jerzy Zagrodziński (Instytut Fizyki PAN)
    CO WSPÓLNEGO MAJĄ ZJAWISKA OPTYCZNE I AKUSTYCZNE?
    Każdy sygnał akustyczny, a także każdy obraz, można przedstawić w postaci odpowiedniej sumy przebiegów sinusoidalnych, których zbiór nazywa się widmem. Pozbawienie procesu niektórych jego składników prowadzi do nieostrości obrazu lub do niezrozumiałości przekazywanej mowy, słowem do niepożądanych zniekształceń. I odwrotnie, poprawę jakości analizowanych sygnałów uzyskuje się poprzez zastosowanie odpowiedniej “obróbki” analogowej lub cyfrowej. Celem wykładu jest poglądowe przedstawienie problemu, jego ilustracja przykładami z różnych dziedzin nauki, techniki i życia codziennego. Przewiduje się również szereg demonstracji, między innymi obróbki procesów akustycznych i optycznych oraz filtracji obrazu laserowego.

  4. 17 kwietnia 2000 r.
    dr Bogdan Kowalski (Instytut Fizyki PAN)
    CZY POLECIMY DO GWIAZD? - O FIZYCE PODRÓŻY KOSMICZNYCH
    Tematem wykładu będą zjawiska fizyczne wykorzystywane przy realizacji podróży kosmicznych, rozważane jako możliwe do zastosowania w przyszłości oraz stanowiące bariery na drodze człowieka na inne planety a zwłaszcza poza nasz Układ Słoneczny. Przedstawione będą istniejące koncepcje rozwiązania tych problemów podczas wyprawy na Marsa.

  5. 8 maja 2000 r.
    doc. dr hab. Ludwik Lis (Instytut Fizyki PAN)
    LASERY - ICH HISTORIA I FIZYKA
     Uwaga: Powyższy wykład został odwołany.

  6. 22 maja 2000 r.
    dr Andrzej Wiśniewski (Instytut Fizyki PAN)
    NAPRZEWODNIKI WYSOKOTEMPERATUROWE - CZY POTRAFIMY JE ZASTOSOWAĆ?
    Nadprzewodniki, czyli materiały o zerowej oporności stwarzają możliwości wielu spektakularnych zastosowań, np. w nadprzewodzących liniach przesyłowych czy w konstrukcji kolei wykorzystującej efekt lewitacji. Wykład przybliży słuchaczom podstawowe pojęcia związane ze zjawiskiem nadprzewodnictwa. Omówiona zostanie budowa i własności nowo odkrytych nadprzewodników wysokotemperaturowych. Podczas wykładu pokazana zostanie lewitacja magnesu nad nadprzewodnikiem wysokotemperaturowym.
Wykłady odbywają się w godzinach 17.00 - 18.30 w Audytorium Instytutu Fizyki PAN w Warszawie przy Al. Lotników 32/46. Poszczególne wykłady są niezależne od siebie.
Kontynuowane są również akcje Zwiedzanie Instytutu Fizyki oraz Lekcje Pokazowe z Fizyki. Zarówno Zwiedzanie jak i Lekcje Pokazowe odbywają się w miarę możliwości organizacyjnych, wyłącznie na indywidualne zamówienia szkół, w grupach liczących 10 - 20 osób, kierowanych przez nauczyciela.
Uczestnictwo w wykładach zorganizowanych grup prosimy uzgadniać z panią Urszulą Raczyńską (tel.: 8436861 lub 8437001 wew. 2911). Również z panią Raczyńską (u której znajduje się spis dostępnych lekcji pokazowych) prosimy uzgadniać terminy lekcji oraz zwiedzania. Ponieważ każda lekcja wymaga wcześniejszego umówienia się z prowadzącym, zamówienia sali i odpowiedniego ustalenia czasu pracy w laboratorium, dlatego należy zadzwonić na około dwa tygodnie przed planowanym terminem lekcji. Nauczyciel proszony jest także o dostarczenie listy uczniów dla każdej grupy uczniów biorącej udział w zwiedzaniu.
Organizatorzy zastrzegają sobie prawo zmian tematów bądź wykładowców, jednakże same terminy wykładów należy traktować jako stałe - z pewnością nie zdarzy się tak, by w podanym terminie wykład się nie odbył. Wstęp wolny.

Do uczestnictwa w wykładach serdecznie zapraszamy zarówno uczniów zainteresowanych fizyką jak i ich nauczycieli.

Opiekun akcji
"Wykłady-Zwiedzanie-Lekcje"

dr Elżbieta Guziewicz
(e-mail: guzel@ifpan.edu.pl)
Warszawa, styczeń 2000 r.