ZWIEDZANIE INSTYTUTU FIZYKI I LEKCJE POKAZOWE
JESIEŃ 2002, WIOSNA 2003.



 


Akcja nasza jest finansowana przez: Instytut Fizyki PAN, Fundacje Bankową im. L. Kronenberga oraz Wydawnictwo " Świat Nauki".

Zarówno zwiedzanie IF PAN jak też lekcje z fizyki współczesnej powinny być wcześniej uzgodnione z p. Urszulą Raczyńską, która prowadzi sekretariat akcji (tel. 843 68 61, w dni robocze w godz. 10-14). P. Raczyńska dysponuje aktualnym spisem lekcji oraz dokładnych terminów, w których mogą się one odbywać. Opiekun grupy powinien skontaktować się z p. Raczyńską i za jej pośrednictwem umówić się na konkretny termin z osobami, które prowadzą lekcje czy też osobami, których pracownie będą przedmiotem zwiedzania. W semestrze jesiennym zwiedzanie Instytutu oraz organizacja lekcji będą możliwe w październiku, listopadzie i grudniu.

Terminy zwiedzania oraz lekcji nie muszą wiązać się z wykładami dla uczniów i nauczycieli. Nawet zaleca się, żeby zwiedzanie zamawiać w innych niż wykłady terminach, gdyż nadmiar grup zwiedzających tego samego dnia prowadzić może do komplikacji organizacyjnych. W bieżącym semestrze proponujemy następujący zestaw Lekcji z Fizyki Współczesnej:

  • prof. Marek Godlewski (NOWA LEKCJA !)  Współczesna optoelektronika - czy nowa rewolucja?
    Wiek XX był niewątpliwie "wiekiem tranzystora". Żaden wynalazek tak nie zmienił naszego życia. W tej chwili trwają intensywne prace w dziedzinie optoelektroniki. Powstaje nowa generacja półprzewodnikowych źródeł światła które wkrótce wyprą źródła konwencjonalne, takie jak żarówka, lampa łukowa itp. W czasie lekcji pokazane będzie nowoczesne laboratorium optyczne i omówione będą kierunki prac dotyczące naszych źródeł światła, jak i ich przewidywane zastosowania.
     
  • dr Grzegorz Grabecki  Własności ciał w niskich temperaturach
    (historia rozwoju fizyki niskich temperatur, techniki otrzymywania niskich temperatur, własności ciał stałych i cieczy w niskich temperaturach - nadprzewodnictwo i nadciekłość, pomiary temperatury, demonstracje zachowania się ciał w niskich temperaturach)
     
  • mgr Grzegorz Cywiński  Elektrony w świecie dwuwymiarowym
    Lekcja rozpocznie się wprowadzeniem do mechaniki kwantowej (falowa natura cząstek, ugięcie elektronów na kryształach, długość fali de Broglie'a, kwantowanie energii cząstki związanej w studni potencjału). Kwantowo-mechaniczna natura cząstek szczególnie wyraźnie przejawia się w zachowaniu elektronów w kryształach. W czasie lekcji pokazane zostanie wyposażenie laboratorium epitaksji z wiązek molekularnych, w którym otrzymywane są struktury krystaliczne składające się z szeregu bardzo cienkich (o grubości 3-30 atomów) warstw różnych półprzewodników. Przy odpowiednim doborze materiałów można "uwięzić" elektrony w jednej z takich warstewek. Elektrony zachowują się wówczas jak cząstki dwuwymiarowe. Co z tego wynika? Jaki jest pożytek z tego, że mamy takie niby-dwuwymiarowe elektrony?
     
  • dr Andrzej Wiśniewski  Zjawisko nadprzewodnictwa i jego zastosowania
    Zostaną omówione podstawowe własności stanu nadprzewodzącego oraz parametry charakteryzujące ten stan. Zostaną podane podstawowe pojęcia teorii mikroskopowej nadprzewodnictwa oraz omówiona zostanie budowa i własności odkrytych ostatnio nadprzewodników. W ramach lekcji zademonstrowana zostanie lewitacja magnesu nad nadprzewodnikiem wysokotemperaturowym. Omówione zostaną różne zjawiska związane z nadprzewodnictwem które umożliwiają konstrukcję magnetometrów SQUID, zastosowania nadprzewodnictwa w liniach przesyłowych oraz magnesach nadprzewodzących.
     
  • dr Kazimierz Piotrowski  Własności magnetyczne ciał stałych
    Lekcja jest wprowadzeniem do fizyki magnetyzmu. Omówione zostaną podstawowe pojęcia dotyczące własności magnetycznych ciał stałych, pętla histerezy oraz struktura domenowa ferromagnetyków.
     
  • mgr Marta Aleszkiewicz  Skaningowy mikroskop tunelowy. Zasada działania, budowa, zastosowanie

     
  • mgr Alicja Szczepańska  Mikroskopia elektronowa
    Podczas lekcji zostanie wyjaśniona zasada działania i budowa mikroskopu elektronowego. Omówione będą sposoby wykonywania preparatów i metody interpretacji obrazów otrzymywanych w mikroskopie elektronowym. Omówiona zostanie dyfrakcja elektronów na ciałach krystalicznych oraz obrazy ciał krystalicznych w skali atomowej, wygląd defektów sieci krystalicznej w skali atomowej, a także wyniki najnowszych badań naukowych (fulereny, nanorurki węglowe, kropki kwantowe). W ramach lekcji uczniowie zwiedzają pracownię mikroskopii elektronowej.
     
  • dr Paweł Kaczor  Doświadczenia z elektrycznością
    Podczas lekcji omówione zostaną podstawowe pojęcia z dziedziny elektryczności i przewodnictwa prądu w ciałach stałych. Pokazane zostaną eksperymenty obrazujące prawo Ohma, ładowanie kondensatora i drgania relaksacyjne podczas jego rozładowywania, a także doświadczenia pokazujące indukcję własną i zjawisko elektroluminescencji.
     

Przedstawiony spis lekcji może ulegać modyfikacjom.

Do uczestnictwa w zwiedzaniu i lekcjach pokazowych serdecznie zapraszamy uczniów zainteresowanych fizyką i ich nauczycieli.

Opiekun akcji
"Wykłady-Lekcje-Zwiedzanie"
dr Elżbieta Janik
janik@ifpan.edu.pl

 
Warszawa, wrzesień 2002 r.