WYKŁADY Z FIZYKI
XVII seria: JESIEŃ 99 r.



 

Uprzejmie zawiadamiamy, że w nadchodzącym semestrze wykłady z fizyki dla nauczycieli i uczniów szkół średnich, organizowane przez Instytut Fizyki PAN od roku 1991, będą kontynuowane w następujących terminach:

  1. 4 października 1999 r.
  2. prof. dr hab. Marek Godlewski (Instytut Fizyki PAN)

    OD KAGANKA DO DIODY PÓŁPRZEWODNIKOWEJ I LASERA

    Chociaż pierwsze lampy wymyślił człowiek przed siedemdziesięcioma tysiącami lat, a urządzenia świecące na skutek przepływu prądu elektrycznego (czyli urządzenia opto-elektronowe) liczą sobie półtora stulecia, to fizyka związana z ich działaniem nie jest tak prosta jak to się pozornie wydaje. Podczas wykładu przedstawiona zostanie ewolucja źródeł światła od najdawniejszych do najbardziej współczesnych. Poznamy zarówno nowoczesne urządzenia opto-elektronowe służące do oświetlenia jak i te wykorzystywane w pamięciach komputerowych czy w dyskach optycznych. Wyjaśniona zostanie także budowa i działanie lasera. Wykład z pokazami.

  3. 18 października 1999 r.
  4. prof. dr hab. Leszek Dobaczewski (Instytut Fizyki PAN)

    CEGIEŁKI ELEKTRONIKI: LAMPA ELEKTRONOWA, ZŁĄCZE PÓŁPRZEWODNIKOWE... I CO DALEJ? POLIMERY? SIECI NEURONOWE?

    Wszystkie proste i skomplikowane układy elektroniczne składają się z elementarnych obiektów nieliniowych. Dawniej były to próżniowe lampy elektronowe, teraz półprzewodnikowe złącza p-n. Na wykładzie przedstawimy fizyczne podstawy powstawania nieliniowej charakterystyki takich obiektów oraz opowiemy jak z takich cegiełek buduje się skomplikowane układy elektroniczne. Postęp nowoczesnej elektroniki polega, między innymi, na miniaturyzacji tych cegiełek. Czy można zmniejszać je w nieskończoność? A jeśli nie, to czym można by je zastąpić? Polimerami? A może prostymi układami biologicznymi?

  5. 8 listopada 1999 r.
  6. prof. dr hab. Zofia Bałynicka-Birula, dr Andrzej Jędrzejczak (Instytut Fizyki PAN)

    PRAWO INDUKCJI FARADAYA

    Podczas wykładu zostanie sformułowane prawo Faradaya i pokazane zostaną proste doświadczenia ilustrujące to prawo. Omówione będzie zjawisko samoindukcji, powstawanie prądów wirowych i ich zastosowanie (także w kuchni). Prowadzący zademonstrują także najnowsze doświadczenia dotyczące lewitacji w polu magnetycznym.

  7. 22 listopada 1999 r.
  8. dr Aleksander Wittlin (Instytut Fizyki PAN)

    SYMETRIA W FIZYCE

    Przedmiotem wykładu będzie pojęcie symetrii jako jednego z fundamentów naszego rozumienia fizyki. Wszystkie formy skupienia i fazy materii przejawiają symetrie, czasami widoczne gołym okiem, często ukryte i bardzo subtelne. Przejścia pomiędzy tymi fazami są wynikiem łamania symetrii, a naszym zadaniem jest zrozumienie, które z nich i dlaczego uległy złamaniu. W trakcie wykładu zostaną pokazane doświadczenia ilustrujące przykłady przejść fazowych i układów o złamanej symetrii.

  9. 6 grudnia 1999 r.
  10. prof. dr hab. Jan Mostowski (Instytut Fizyki PAN)

    FIZYKA DŹWIĘKU

    Na wykładzie przedstawione zostaną podstawowe pojęcia z dziedziny akustyki. Omówione zostanie, jak wytwarzany jest dźwięk i jak rozchodzą się fale akustyczne. Powiemy też, jak reagują ludzkie zmysły na dźwięk i muzykę. Wykład będzie ilustrowany doświadczeniami z dziedziny powstawania i rozchodzenia się dźwięku.

  11. 13 grudnia 1999 r.

prof. dr hab. Łukasz A. Turski (Centrum Fizyki Teoretycznej PAN i Szkoła Nauk Ścisłych)

FIZYKA STANU WOJENNEGO

Nawet w czarnych czasach stanu wojennego warto było się zastanowić nad tym, czy i jaka ciekawa fizyka ukryta jest w tzw. środkach bezpośredniego przymusu wykorzystywanych przez służby bezpieczeństwa do rozpędzania solidarnościowych demonstracji. Fizyka ta jest uniwersalna i znajduje zastosowanie we współczesnych działaniach kontrolujących zachowanie się tłumów. Wykład poświęcony będzie temu, czego można się nauczyć obserwując armatkę wodną, unikając zapachu gazu łzawiącego i ciosu pałką. A więc mówić będę o:

  • fizyce armatki wodnej

  • fizyce gazów łzawiących

  • fizyce pałki policyjnej

Wykłady odbywają się w godzinach 17.00 - 18.30 w Audytorium Instytutu Fizyki PAN w Warszawie przy Al. Lotników 32/46. Poszczególne wykłady są niezależne od siebie.

Kontynuowane są również akcje Zwiedzanie Instytutu Fizyki oraz Lekcje Pokazowe z Fizyki. Zarówno Zwiedzanie jak i Lekcje Pokazowe odbywają się w miarę możliwości organizacyjnych, wyłącznie na indywidualne zamówienia szkół, w grupach liczących 10 - 20 osób, kierowanych przez nauczyciela.

Uczestnictwo w wykładach zorganizowanych grup prosimy uzgadniać z panią Urszulą Raczyńską (tel.: 8436861 lub 8437001 wew. 2911). Również z panią Raczyńską (u której znajduje się spis dostępnych lekcji pokazowych) prosimy uzgadniać terminy lekcji oraz zwiedzania.

Organizatorzy zastrzegają sobie prawo zmian tematów bądź wykładowców, jednakże same terminy wykładów należy traktować jako stałe - z pewnością nie zdarzy się tak, by w podanym terminie wykład się nie odbył. Wstęp wolny.

Do uczestnictwa w wykładach serdecznie zapraszamy zarówno uczniów zainteresowanych fizyką jak i ich nauczycieli.

Opiekun akcji

"Wykłady-Zwiedzanie-Lekcje"

dr Elżbieta Guziewicz

(e-mail: guzel@ifpan.edu.pl)

Warszawa, sierpień 1999 r.